Milyonlarca kişi kira ödüyor. En fazla sorun ise kira artış zamanı geldiğinde ortaya çıkıyor. Peki kira artış oranı nedir? Nasıl hesaplanır? Detaylar haberimizde...
Türkiye’de milyonlarca vatandaş ya kiralık evlerde yaşıyor ya da işyeri için mülk sahibine kira ödüyor. Kira, hem vatandaş hem de esnaf ve işletmeler için önemli bir gider olma özelliğine sahip.
Posta Gazetesi’nde yer alan habere göre; Ekim-Kasım ayları kira kontratlarının yoğun bir biçimde yenilendiği dönem. Ancak her sene kiranın ne kadar artacağı hep kafaları karıştırıyor. Kira artışında yasal bir sınır bulunuyor. Bu sınır, 1 Temmuz 2012’de çıkan yeni Borçlar Kanunu ile belirlendi.
ÜFE’YE BAKILIYOR
Taraflar anlaşsa da zam belirlenen sınırı aşamıyor. Borçlar Kanunu’nun 344’üncü maddesine göre konut için kira artışı, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Üretici Fiyat Endeksi’ye (ÜFE) göre yapılabiliyor. Yalnız ÜFE’nin her ay açıklanan enflasyonla karıştırılmaması gerekiyor. En çok yanlış da bu konuda yapılıyor. ‘ÜFE ve TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ortalaması alınacak’ diyen kişi de konuyu yanlış biliyor demektir.
12 AYLIK ORTALAMA
ÜFE’de aylık veya yıllık orana bakılmıyor. 12 aylık ortalamaya bakılıyor. Bu rakam, 4 Kasım tarihinde yüzde 23.73 olarak açıklandı. Bir önceki ay ise yüzde 21.36 olarak belirlenmişti.
Sözleşmesi bu ay bitecek olan kiracıların yeni zammı yüzde 23.73’le yenileyecek. Bin TL'lik kira bin 237 TL olacak. Yıllıkta ek maliyet ise 2 bin 848 TL.
Yüzde 23.73’lük artış tavan olarak belirleniyor. Yani mülk sahibi ve kiracı bunun altında bir bedele de anlaşabilir. Ancak bundan yüksek bir rakamın istenmesi halinde yargı yolu açık. Bu konuda Yargıtay’ın emsal kararları bulunuyor.
YENİ DÜZENLEME BEKLENİYOR
Yeni Ekonomi Programı (YEP) ile kira artışının ÜFE yerine TÜFE’ye endekslenmesi kararı alındı. 12 aylık ortalama ile TÜFE’ye göre kira artışı uygulaması başlamış olsaydı, kira artışı en çok yüzde 14.90 olacaktı. Bu durumda senede bin 59 TL kiracının cebinde kalacaktı. Öte yandan Borçlar Kanunu’ndaki kira artış maddesinin uygulanması işyerleri için 2020’de yürürlüğe girecek.
